Kendi kendine ben muayenesi nedir?
Deri kanseri, sık görülen kanserlerden biridir. Yapılan bilimsel çalışmalarda cilt kanserlerinin her yıl hızla arttığı belirtilmekte ve birçok uzman toplumu bu konuda duyarlı olmaya davet etmektedir. Cilt kanseri erken saptandığında, tedavisi oldukça kolaydır. Fakat ilerleyip geç evrede tanı konulursa, önemli sakatlıklara ve hatta ölüme neden olabilir. Bu nedenle, cilt kanserinin en öldürücü tipi olan melanomun erken tanısı için, kişinin kendi kendine yapabileceği kişinin “Kendi Kendine Ben Muayenesi“oldukça önemli, ekonomik ve kolay bir yöntemdir.
Kendi kendine ben muayenesi kimler yapmalıdır?
Herkes kendi cilt muayenesini kolaylıkla yapabilir. Bu yüzden aileler çocuklarına erken yaşta cilt muayenelerini nasıl yapacağını öğretmelidir. Yılda bir kez dermatoloji uzmanının yapacağı muayene ile birlikte, kişinin kendisinin yapacağı deri incelemesi, cilt kanseriyle savaşmanın en iyi yoludur.
Kişisel cilt muayenesine dermatoloji uzmanının yapacağı muayene de eklenebilir. Dünyanın birçok yerinde bu amaçla kullanılan gelişmiş görüntüleme sistemleri mevcuttur. Vücudun tümünün fotoğrafının alınması ile birlikte, daha yakın ve ayrıntılı dermoskopik görüntüler de kaydedilip, arşivlenebilir. Bu görüntüler dermatoloji uzmanları tarafından değerlendirilir. Belli aralıklarla çekilen fotoğraflarla benlerde zamanla oluşan değişiklikler fark edilebilir.
Cilt muayenenizi ne zaman yapmalısınız?
Düzenli olarak yapılan kişisel cilt muayenesi, cilt değişikliklerinin saptanmasına ve muhtemel bir öncül kanser bulgusunun erken fark edilmesine yardımcı olur.
Muayene alışkanlık olana kadar sıklıkla, daha sonra kişiye sıkıntı vermeyecek bir aralıkla yapılmalıdır. Birçok insan için 3 aylık aralıklarla muayene yeterlidir. Kişinin kendi kendine yaptığı inceleme, tecrübe ile 10 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanabilir. Şüpheli bir değişiklik saptandığında bir an önce cilt hekimine başvurulmalıdır.
Kendi kendine ben muayenesinde neye bakılmalıdır?
Ciltte görülebilecek 3 tip deri kanseri vardır:
Bazal hücreli karsinom
Skuamöz hücreli karsinom
Melanom
Hepsinin kendine ait değişik görüntüleri olması nedeni ile erken evrede oluşan bulguları bilmek önemlidir. Özellikle deride gelişen ani değişikliklere dikkat edilmelidir. Bilinmelidir ki, size hiç zararı olmasa da, şüpheli bir noktacık bile göz ardı edilmemelidir. Sanıldığının aksine ağrısız olan bir cilt değişikliği önemli bir kanser belirtisi olabilir, çünkü deri kanserleri genellikle ağrısızdır. Eğer bir veya daha fazla şüpheli belirti saptanırsa, dermatoloji uzmanına muayene olunmalıdır.
Ben muayenesinde saptanabilecek şüpheli belirtiler nelerdir?
Aşağıdaki uyarı işaretlerini görüldüğünde cilt hekimine başvurulmalıdır.
1. Herhangi bir deri bölgesindeki bir deri oluşumu aniden büyüyüp, görüntüsü parlak, kahve, siyah veya çok renkli bir durum alırsa,
2. Sonradan oluşan veya doğuştan olan bir ben veya herhangi bir leke:
Rengini değiştirirse,
Boyut ve kalınlığını arttırırsa,
Yüzeyi değişirse,
Dış sınırı düzensizleşirse,
6 mm’den veya bir kurşun kalem çapını aşarsa,
3. 21 yaşından sonra yeni lekeler çıkarsa
4. Bir ben veya yara:
Kaşınırsa
Kabuklanırsa
Parçalanırsa
Kanarsa
5. Üç haftadan fazla süre ile iyileşmeyen bir yara varsa
Ben muaynesi neler gereklidir?
Parlak bir ışık
Boy aynası
El aynası
Saç kurutma makinesi
2 sandalye
Muayene formu
Kalem
Kişisel cilt muayenesi yaparken nerelere bakılmalıdır?
Muayene baştan başlayıp, ayaklarda sonlanmalıdır.
Yüzünüzü, özellikle burnunuzu, dudaklarınızı, ağzınızı, kulaklarınızın önünü ve arkasını muayene edin. Bir veya iki ayna kullanarak arka ve yan bölgeleri net görün. | |
Saç kurutma makinesi ve ayna kullanarak saçlı derinizin her tarafını inceleyin. Eğer mümkünse bir arkadaşınızdan veya aile bireylerinden yardım isteyin. | |
Ellerinizi dikkatle kontrol edin; avuç içi, el sırtı, parmak araları, tırnak altlarını ihmal etmeyin. Kontrol işlemine bilekler ve kolunuzun ön ve arka yüzlerini inceleyerek devam edin. | |
Bir boy aynası önünde, kolları dirseklerden omuza kadar kontrol edin. Koltuk altınızı ihmal etmeyin. | |
Bir sonraki inceleme alanı boyun, göğüs ve vücudun üst kısmıdır. Bayanlar meme altlarına gelen cilt bölgelerini dikkatle muayene etmelidir | |
Sırtınızı boy aynasına dönerek ve elinize bir el aynası alarak sırtınızı, omuzlarınızı, boynunuzun arka tarafını, kollarınızın arka taraflarını gözlemleyin. | |
Yine iki aynayı kullanarak belinizi, kalçalarınızı, bacaklarınızın arka bölümlerini kontrol edin. | |
Oturun. Bir başka sandalye veya tabure üzerine ayaklarınızı koyarak ayak tabanlarını inceleyin. Bir el aynası yardımı ile cinsel organınızı kontrol ediniz. Bacaklarınızın, kalçalarınızın ön ve yanlarına, ayaklarınızın üzerine, parmaklarınızın arasına, tırnakların altına bakın. Ayaklarınızı ve topuklarınızı muayene edin. |
“Kendi kendine ben muayenesi” formu için tıklayınız.
“Kendi kendine ben muayenesi” ile ilgili diğer konular:
Deri kanseri
Melanom
Kendi kendine ben muayene formu
“Kendi kendine ben muayenesi” ile ilgili kaynaklar:
http://turkdermatoloji.org.tr/media/hasta_bilgilendirme/kendi_kendine_ben.pdf