Topuk çatlakları en sık rastlanan ayak problemlerinden biridir. Genellikle çift taraflıdır. Özellikle bayanlar için kozmetik olarak rahatsızlık verirken, bazen de ağrı problemine neden olurlar. Topuk çatlakları kolaylıkla mikroorganizmalara giriş kapısı oluşturur ve bacak derisinde kızarıklık, şişlik, ağrı ile seyreden bir bakteri enfeksiyonuna neden olabilir. Ayaklar, vücudun diğer alanlarına göre çevre ile daha fazla ilişkili olduklarından, enfeksiyon riski daha yüksektir; özellikle çatlaklar bulunduğunda infeksiyon riski daha da artar. Sağlıklı bir kişide bu çatlaklar fazla problem oluşturmazken, şeker hastalığı, dolaşım bozukluğu olan kişiler ve kronik hastalığı olan kişilerde enfeksiyon riskini arttırarak önemli problemlere neden olabilmektedirler.
Topuk çatlamasının nedenleri nelerdir?
Cildi kuru olan kişiler, topuk çatlaklarına daha fazla eğilim gösterir. Özellikle topuktaki nasır şeklindeki kalınlaşmalar, yürümenin neden olduğu travma ile çatlayabilir. Deri altındaki yağ dokusu vücut ağırlığının altında kaldığında, ayak derisini yana doğru genişleterek çatlamaya neden olur. Soğuk ve nemli hava, deride kuruluğa neden olarak topuk çatlaklarına sebebiyet verir. Çatlak olsun veya olmasın, ayak tabanındaki kurumanın en sık sebeplerinden biri ise, ayaktaki mantar infeksiyonudur. Ayaklara bir ay süre ile, günde 2 kez kullanılan mantar kremleri, genellikle tedavi edicidir, nadiren ağızdan mantar haplarının kullanımı gereklidir. Ayrıca uzun süre ayakta kalmak, aşırı kilolu olmak, arkası açık ayakkabılar giymek, şeker ve guatr gibi deriyi kurutan hastalıklar topuk çatlaklarına sebep olabilir. Sedef ve egzema gibi cilt hastalıkları, yine topuk çatlakları nedenleri arasında sayılabilir. ‘Pitted Keratolisis’ denen bir bakteri ile enfekte olanlarda da topukta minik çukurcuklar, soyulmalar ve çatlaklar görülebilir. Bu enfeksiyona genelde, aşırı terleme ve kapalı ayakkabılar giyilmesi sonucu rastlanır.
Topuklarda çatlak bulunması durumunda dermatoloji uzmanına başvurulduğunda aşağıdaki tedaviler uygulanabilir:
Çatlağa neden olabilecek etkenler araştırılmalı ve önlem alınmalıdır. Eğer mantar enfeksiyonu var ise tedavi edilmelidir.
Kalın derinin soyucu kremlerle inceltilmesi faydalı olur.
Uygun nemlendiriciler kullanılır.
Özellikle rahat ayakkabılar tercih edilmelidir.
Gerekirse koruyucu tabanlıklar kullanılmalıdır.