Tırnak batması tırnak kenarı veya köşesinin tırnak yanındaki yumuşak dokuya basması sonrası gelişen ağrılı bir rahatsızlıktır. En çok ayak baş parmağında görülmekle birlikte tüm ayak parmaklarında batık oluşabilir.
Tırnak batmasının nedenleri nelerdir?
Tırnak batmasının en önemli iki nedeni dar ayakkabı giymek ve tırnakların yanlış kesilmesidir. Özellikle dar, topuklu ve burnu sivri ayakkabılar tırnağa baskı yaparak tırnağın derinin içine gömülmesine neden olur. Ayak tırnakları, tırnağın uç kısmı düz bir çizgi oluşturacak şekilde düz olarak kesilmelidir. Eğer bu şekilde düz değil de yuvarlak olarak kesilirse, tırnak köşesinin batma olasılığı artar. Kırılmış bir tırnak da deriye batarak bu tırnak sorununa neden olabilir. Tırnak mantarında kalınlaşmış tırnak deriye batabilir. Kullanılan bazı ilaçlar (isotretinoin ve asitretin) tırnak batmasına neden olabilir. Tırnak yapısında herhangi bir bozukluk (kerpeten tırnak) batmaya neden olabilir.
Tırnak batması kimlerde görülür?
Tırnak batması herkeste görülebilen bir sorun olmakla beraber gençler, sporcular, şeker hastaları, ayak veya bacağında sinir hasarı veya dolaşım bozukluğu , tırnak mantarı ve dolama denen tırnak enfeksiyonu olan kişiler risk altındadır.
Tırnak batmasının belirtileri nelerdir?
Tırnağın battığı alanda deri kırmızı, hassas veya ağrılı ve şiştir. Sıcaklık artışı bulunabilir. Ayrıca enfeksiyon gelişirse irin akabilir. Batma tedavi edilmez ise deride granülasyon dokusu (canlı kırmızı kabarık bir doku) gelişebilir. Ağrı bazen o kadar belirgindir ki yürümeyi bile zorlaştırabilir.
Tırnak batmasına nasıl tanı konulur?
Doktorun muayenesi ile kolaylıkla tanı konulur. Cerahat var ise bakteri kültürü, tırnakta mantar şüphesi var ise mantar kültürü yapılır. Enfeksiyonun kemiğe yayıldığından şüphelenilirse röntgen filmi çekilir.
Tırnak batmasının komplikasyonları nelerdir?
Sağlıklı bir bireyde tırnak batması diğer başka bir sağlık problemine neden olmazken, diyabet hastaları ve bağışıklık sistemi iyi çalışmayan kişilerde deri ve kemikte ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.
Tırnak batmasının tedavisi nasıl yapılır?
Eğer tırnak batması hafif hassasiyet ve kızarıklıkla seyrediyor, ağrı ve iltihap yok ise evde yapılan bazı uygulamalar tırnak batmasını hafifletebilir veya iyileştirebilir.
Bu amaçla sabah akşam ayaklar sabunla yıkandıktan sonra 15-20 dakika ılık suda bekletilir. Her yıkama sonrasında ayak iyice kurulanır. Tırnağın köşesi nazikçe kaldırılır. Batan tırnakla cilt arasına ince bir pamuk parçası veya diş ipi yerleştirilir ve bu her gün değiştirilir. Parmak gazlı bez ile kapatılıp bantlanır. Terletmeyen çoraplar giyilir. Mümkünse önü açık ayakkabı veya terlik kullanılır.
Eğer iltihap belirtileri var ise tırnak kesinlikle kesilmemelidir. Evde yapılan bakım ile tırnak batması birkaç günde gerilemez ise dermatoloji uzmanına başvurmalıdır. Diyabet, sinir hasarı ve dolaşım bozukluğu olan kişiler ise tırnak batmasının belirtileri başladığında doktora muayene olmalıdır.
Evde uygulanan uygulamalar işe yaramadığında antibiyotikli ya da ağrıyı azaltan kremler veya asetominofen, ibuprofen içeren ağrı kesiciler doktor tarafından yazılabilir. Enfeksiyon şiddetli ise ağızdan antibiyotikler verilir. Doktorunuz batan tırnağı ciltten uzaklaştırmak için tırnak teli takabilir, tırnak altına pamuk yerleştirebilir, bantlama tedavisi uygulayabilir.
Tüm bu tedavilerle tırnak batması düzelmez ise cerrahi tedavi uygulanır. Ayak parmağı uyuşturularak batan tırnak kısmı kesilir veya çıkarılabilir. Tırnağın yeniden uzaması 2-4 ay sürebilir.
Aynı ayak parmağında sorun tekrar tekrar ortaya çıkıyorsa, tırnağın bir kısmı alttaki dokuyla (tırnak yatağı) birlikte çıkarılır. Önce ayak parmağı uyuşturulur, bir kimyasal, lazer veya başka yöntemler ile tırnak kökü ortadan kaldırılır. Bu prosedür tırnağın o kısmının yeniden büyümesini engeller ve tırnak batması için daha kalıcı bir çözüm olur.
Tırnak batması nasıl engellenir?
- Tırnaklarınızı kesmeden önce ılık suya batırın veya duş ve banyodan sonra tırnaklarınızı kesin.
- Tırnak makasınızı kullanmadan önce temizleyin.
- Tırnaklarınızın kırılmamasına dikkat edin.
- Ayak tırnaklarınızı düz kesin. Köşeleri yuvarlamayın.
- İyi oturan ayakkabılar giyin. Ayak parmaklarınızın etrafında çok gevşek veya çok sıkı olmamalıdırlar.
- Tırnaklarınızın yanlarına tekrarlayan travmalardan kaçının.
- Diyabetiniz varsa sağlık uzmanınızın tüm ayak bakımı önerilerine uyun.
Referanslar:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ingrown-toenails/symptoms-causes/syc-20355903
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ingrown-toenails/diagnosis-treatment/drc-20355908
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17664-ingrown-toenails#symptoms-and-causes
https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases–conditions/ingrown-toenail/
https://www.healthline.com/health/how-to-treat-an-ingrown-fingernail#definition
https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/foot-health-what-to-do-about-an-ingrown-toenail
https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/understanding-ingrown-nail-basics
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546697/
https://dermnetnz.org/topics/ingrown-toenail