Ksantelazma nedir?
Ksantelazma göz kapaklarında kollesterol birikimi şeklinde görülen lekelerdir. Bu tabla en sık görülen ksantom türüdür. Ksantom ise deride kollesterol birikiminin vücudun farklı alanlarında görülmesidir.
Ksantelazmanın bulguları nelerdir?
Deriden hafif kabarık, yüzeyi düz, sarımsı, yumuşak lekeler şeklinde görülür. Genellikle alt ve üst göz kapağının iç köşesinde yer alır. Sıklıkla simetrik olarak görülür.
Hastalık aynı boyutta kalabilirken, bazen yavaş olarak büyüyebilir. Bazen birleşerek geniş alanları kaplayabilir. Bu hastalıkta kaşıntı ve ağrı yoktur. Bazen üst göz kapağında düşüklüğe neden olabilir ,gözün görme ve hareket fonksiyonunu azaltabilir.
Kimlerde görülür?
Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Başlangıç yaşı 15-73 arasında iken, 30-50 yaşlar arasında en sık görülür. Ksantelazma Asya ırkında daha sık görülür.
Ksantelazma neden olur?
Tıbbi olarak deride neden kollesterol biriktiği bilinmektedir. Fakat ksantelazma anormal lipit (kan yağları) düzeyleri ile seyreden dislipidemi ile birlikte görülebilir.
Dislipidemide lipid düzeyleri nasıldır?
- Düşük dansiteli lipoprotein (LDL) kollesterol düzeyi yükselir.
- Yüksek dansiteli lipoprotein (HDL) kollesterol düzeyi düşer
- Total kollesterol (LDL+HDL) düzeyi düşer.
- Trigliserit düzeyi yükselir.
Dislipidemi durumunda arter (atar damar) duvarında kollesterol birikimi olur. Bu durum kalp, beyin ve diğer dokulardaki kan dolaşımını azaltır. Bu durumda kalp krizi, felç ve diğer damarlarda tıkanma olasılığı artar.
Dislipidemi diabet, kronik böbrek hastalığı, hipotiroidi (tiroid hormon yetersizliği), yüksek tansiyon, karaciğer hastalıkları ile birlikte görülebilir. Dolayısı ile ksantelazması olan kişilerde bu hastalıklar da sık olarak görülür.
Ksantelazması olan kişilere hangi tetkikler yapılabilir?
Kanda lipit ( total kollesterol, LDL kollesterol, HDL kollesterol ve trigliserit) tiroid hormon düzeylerine,, karaciğer ve böbrek fonksiyon testlerine bakılmalıdır. Hastaların tansiyonları muhakkak ölçülmelidir. Gerekirse kalp ile ilgili gerekli tetkikler yapılabilir.
Tedavi nasıl yapılır?
Ksantelazma genellikle kozmetik olarak rahatsızlık verdiği için tedavi edilir. Dislipidemisi olan hastalarda lipit düzeylerini düzenleyecek tedaviler ile hastalık iyileşebilir. İyileşmeyen vakalar aşağıdaki yöntemlerle tedavi edilebilir:
- Kriyoterapi (Nitrojen gazı ile dondurma)
- Lazer tedavisi
- Cerrahi olarak çıkartma
- Koterizasyon
- Trikloroasetik asit uygulaması
Tedavi sonrası renk değişiklikleri ve yara izi kalabilir. Özellikle kollesterol yüksekliği olan hastalarda hastalık tedavi sonrası yeniden gelişebilir.
Dislipidemi ile birlikte olan hastalar nelere dikkat etmeli ve ne önlemler almalıdır?
- Obezite var ise diyet ve egzersiz ile kilo vermeli
- Alkol kullanmamalı
- Sigar kullamamalı
“Ksantelazma” ile ilgili diğer konular:
“Ksantelazma”ile ilgili kaynaklar:
https://emedicine.medscape.com/article/1213423-workup
https://www.webmd.com/eye-health/xanthelasma
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5921443/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5739544/
https://dermnetnz.org/topics/xanthoma/
https://www.medicalnewstoday.com/articles/321267#treatment
“Ksantelazma” ile ilgili sorular ve cevapları için tıklayınız.